موسسه خیریه چیست؟
موسسات خیریه به نهادها و سازمان هایی غیرانتفاعی و عام المنفعه اطلاق می شود که به صورت دولتی یا خصوصی و مردم نهاد در عرصه مسایل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی ، آموزشی و غیره فعالیت می کنند. این موسسات به طور معمول از منابع مالی بسیار محدودی برخوردارند که از طریق کمک های مردمی و بدون دریافت کمک های دولتی ( در موسسات غیردولتی) به فعالیت های خویش ادامه می دهند. این منابع طبق آیین نامه تاسیس موسسه، در موارد خاصی قابل بهره برداری است و نمی توان از آن در همه امور و فعالیت ها استفاده کرد.
قوانین موسسه خیریه از کشوری به کشور دیگر متغیر است. در ایران، موسسات خیریه در زمینه های متعددی چون ارائه خدمات اجتماعی_رفاهی، آموزشی و اقتصادی به خانواده های نیازمند، خانواده های زن سرپرست، کودکان کار، کودکان بی سرپرست و بدسرپرست، و سایر آسیب دیدگان اجتماعی فعالیت می کنند و بدین ترتیب مسئولیت اجتماعی خویش را برعهده گرفته و در جهت انجام هرچه بهتر آن می کوشند.
موسسات خیریه چه خدماتی ارائه می دهند؟
همان طور که پیش از این اشاره شد، سازمان های خیریه به صورت عام المنفعه و با هدف حل مشکلات و معضلات اجتماعی تاسیس شده اند. مهم ترین فعالیت های موسسات خیریه عبارت اند از:
- کمک به افراد بی بضاعت و کم توان
- کمک به ارتقاء جامعه در زمینه های اجتماعی، آموزشی، فرهنگی، مذهبی و…
- تأمین هزینه های تحصیلی برای کودکان
- ساخت مدرسه، بیمارستان و مساجد
- امدادرسانی به آسیب دیدگان بلایای طبیعی
- کمک به زنان بی سرپرست
- کمک به رفع تبعیض های اجتماعی از طریق آموزش
- پرداخت مستمری ماهانه به سرپرست خانوارهای کم بضاعت
- کمک هزینه درمان و دارو برای بیماران کم توان
- تامین هزینه جهیزیه افراد تحت پوشش
منابع مالی و شیوه تامین آن
یکی از مهم ترین چالش های سازمان های خیریه، منابع مالی محدود آن هاست چرا که این موسسات از دولت کمک مالی دریافت نمی کنند. هم چنین این نکته را نیز باید مدنظر قرار داد که این موسسات مجاز به درآمدزایی یا هزینه کردن از هر راه ممکن نیستند. به عنوان برخی از مهم ترین منابع مالی موسسات خیریه می توان به این موارد اشاره کرد:
- کمک های مالی افراد نیکوکار و حمایت های مردمی
- مبالغ حاصل از وقف و نذورات مردمی
- کمک های مالی هیئت امنا
- سود حاصل از سرمایه گذاری در پروژه های مختلف اقتصادی
- بهره گیری از سود سپرده های بانکی
- بهره گیری از درآمد حاصله از برنامه های فرهنگی مانند همایش، نشست، کنسرت و برنامه های مفرح
- کمک های دولتی برای موسسات خیریه نیمه دولتی
- برپایی کمپین و بازارچه های خیریه
شرایط ثبت موسسه خیریه
ثبت و تاسیس یک موسسه خیریه از شرایطی برخوردار است که احراز آن شرایط الزامی است. این شرایط عبارت اند از:
- ثبت موسسه غیر تجاری
- داشتن تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- برخورداری از دارایی حداقل ۳۰ تا ۶۰ میلیون ریال برای ثبت موسسات خیریه غیردولتی
- تعیین صلاحیت هیئت مدیره و مدیرعامل موسسه قبل از دریافت پروانه
- دارا بودن مدرک تحصیلی حداقل دیپلم برای مدیر عامل و مدرک کارشناسی برای دو نفر از اعضای هیئت مدیره
- دارا بودن حداقل ۲۳ سال سن برای مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره
- تهیه مکانی مناسب و ثابت با تایید بهزیستی استان
روند ثبت موسسه خیریه
- متقاضیان تاسیس موسسات خیریه باید درخواست کتبی خود را با اسامی پیشنهادی برای موسسه خود جهت تایید به اداره بهزیستی استان ارئه دهند و پس از تایید نام موسسه و اهداف موسسه در معاونت تخصصی، نام موسسه را در اداره ثبت اسناد و املاک شهرستان ثبت نمایند.
- کلیه اعضای موسسه باید در مجمع عمومی شرکت کنند و با رای گیری، اعضای اصلی، اعضای علی البدل و بازرسین موسسه را مشخص کنند. پس از انتخاب این افرادباید نسبت به تکمیل فرم صورتجلسه مجمع اقدام کنند.
- برای تعیین سمت افراد موسسه، باید جلسه هیئت مدیره برگزار شود. یکی از الزامات این جلسه آن است که تعداد افراد باید فرد و حداقل ۳ نفر باشد. پس از رای گیری و تعیین سمت اعضای اصلی هیئت مدیره، آنها باید فرم صورت جلسه را در ۳ نسخه پر کرده و امضاء نمایند.
- فرم درخواست تاسیس موسسه، باید در ۲ نسخه توسط اعضای هیئت مدیره تکمیل شود.
- اساسنامه موسسه باید تهیه شود و در ۳ نسخه به امضای متقاضیان تاسیس موسسه برسد.
- کلیه اعضای هیئت مدیره، مدیرعامل و بازرسین موسسه باید فرم مشخصات فردی خود را تکمیل کنند.
- پرونده اعضای موسسه باید با مدارکی از قبیل کپی شناسنامه، کارت ملی، مدرک تحصیلی، کپی پایان خدمت یا معافیت و دو قطعه عکس باید تکمیل شود.
- گواهی عدم سوء پیشینه کیفری و عدم اعتیاد اعضای هیئت مدیره و بازرسین موسسه باید ارائه شود.
- کپی سند مالکیت یا اجاره نامه مکان تاسیس موسسه باید ارائه شود.
- مکان موسسه خیریه باید مورد تایید اداره بهزیستی شهرستان مربوطه قرار بگیرد.
- فرم مقررات عمومی موسسه باید توسط رئیس هیئت مدیره امضا شود.
- اصل فیش واریزی با حداقل دارایی اولیه موسسه همراه با شماره حساب باید به سازمان بهزیستی اعلام شود.
