انجمن مردم نهاد
سازمان با شخصیت حقوقی مستقل ، غیردولتی ، غیرانتفاعی و غیرسیاسی است که برای انجام فعالیت داوطلبانه با گرایش فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، مذهبی ، بشردوستانه و بر اساس قانونمندی و اساسنامه مدون، رعایت چهارچوب قوانین موضوعه کشور و مفاد آیین نامه اجرایی آن فعالیت می کند.
عبارت ” سازمان های غیردولتی” با تاسیس سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۵ که مفاد آن در ماده ۷۱ از فصل ۱۰ منشور سازمان ملل آمده است، به وجود آمد. از ویژگی این سازمان ها می توان به غیردولتی بودن، غیرانتفاعی بودن ، غیرسیاسی بودن، تمایل به استقلال و خودجوشی اشاره نمود. همان طور که از نام این سازمان ها پیداست، بودجه ی سازمان های مردم نهاد، از راه کمک های مردمی و وقف و در مواردی هم با کمک سازمان های دولتی، دولت یا ترکیبی از این روش ها تامین می شود.
از جمله مهم ترین کارکردهای سازمان مردم نهاد عبارت است از :
– گسترش و تقویت هماهنگی بین دولت و مردم
– بسیج عمومی و جلب مشارکت مردمی
– اطلاع رسانی و آگاه سازی
– جذب سرمایه ها و منابع کوچک مردمی
– نظارت و ارزیابی
-
شرایط اعضای تاسیس کننده سازمان های مردم نهاد (NGO )
شرایط اعضاء موسس سازمان های مردم نهاد به قرار ذیل است :
۱) تابعیت ایرانی و داشتن هیجده سال تمام
۲) دارا بودن صلاحیت تخصصی حداقل دو نفر از موسسات در خصوص موضوع فعالیت سازمان
۳) نداشتن محکومیت موثر کیفری به نحوی که موجب محرومیت از حقوق اجتماعی شود.
۴) عدم عضویت در گروه هایی که بر اساس رای دادگاه صالح، محارب و معاند شناخته شده اند .
نکته : حداقل تعداد اعضاء موسس در سازمان های باساختار عضو پذیر ( مجمع عمومی ) پنج نفر و در سازمان های باساختار هیات امنایی نه نفر می باشد.
-
مدارک لازم جهت ثبت سازمان مردم نهاد
– تکمیل فرم های مشخصات فردی به همراه مشخصات محل سکونت ، اشتغال و کد پستی دقیق و تلفن همراه
– تنظیم اساسنامه و امضاء ذیل تمام صفحات آن ( سه نسخه )
– صورتجلسه برگزاری مجمع عمومی
– صورتجلسه هیئت مدیره با امضاء اعضاء هیئت مدیره
– عکس سه در چهار ( سه عکس )
– کپی آخرین مدرک تحصیلی یا گواهی اشتغال به تحصیل موسسین ( دو نسخه )
– کپی کارت ملی و شناسنامه موسسین ( دو نسخه )
شایان ذکر است ، وفق تبصره ۲ آیین نامه سازمان های مردم نهاد، سازمان های مردم نهادی که دارای گستره فعالیت در سطح یک محله یا شهرستان خاص هستند باید مراحل ثبت و تاسیس را از طریق فرمانداری مربوطه و سازمان هایی که دارای گستره فعالیت در سطح استان هستند باید مراحل را از طریق دفتر امور اجتماعی استانداری دنبال نمایند.
انجمن فرهنگی
به موجب ماده ۱ قانون ضوابط و مقررات تاسیس مراکز ، موسسات ، کانون ها و انجمن های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آن ها ؛ مرکز، موسسات ، کانون ها و انجمن های فرهنگی ، تشکیلاتی است که با اهداف و مقاصد فرهنگی اعم از انتفاعی یا غیر انتفاعی و بر اساس شرایط مقرر به مسئولیت اشخاص حقیقی یا حقوقی اعم از دولتی ، عمومی و خصوصی ، افراد واجد شرایط برای فعالیت در یک یا چند قلمرو فرهنگی ، هنری و سینمایی و مطبوعاتی با سرمایه ایرانی تشکیل می دهند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز تاسیس، نظارت بر فعالیت ها و انحلال آن ها را صادر می کند.
وفق ماده ۵ آیین نامه ی مذکور ، اهداف فرهنگی این قبیل مراکز باید در اساسنامه تنظیمی به رعایت کامل قوانین و مقررات نظام جمهوری اسلامی ایران و ضوابط فرهنگی ملزم شوند و فعالیت آن ها منافاتی با مبانی فرهنگ عمومی نداشته باشد.
-
شرایط موسسان و مدیر مسئول انجمن فرهنگی
به موجب ماده ۶ ، موسس یا موسسان و مدیر مسئول تشکیلات و انجمن فرهنگی باید واجد شرایط ذیل باشند:
- تابعیت جمهوری اسلامی ایران
- نداشتن سوء پیشینه کیفری موثر به تایید مراجع ذی ربط و برخورداری از حسن شهرت
- محجور نبودن و عدم ورشکستگی به تقلب و تقصیر
- دارا بودن ۲۵ سال سن و متاهل بودن
- انجام خدمت وظیفه عمومی و یا ارائه برگ معافیت دائم
- داشتن امکانات کافی مناسب به تشخیص فرهنگ و ارشاد اسلامی
- داشتن مدرک کارشناسی یا معادل آن به تشخیص مراجع ذی ربط
- صلاحیت علمی و تخصصی یا تجارب کافی متناسب با موضوع ( برای تقاضای مراکز تک منظوره )
- داشتن ۶ ماه سابقه موثر فعالیت در موسسات و مراکز فرهنگی چند منظوره ( برای تقاضای مراکز چند منظوره )
- ضوابط مندرج در اساسنامه
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مصاحبه ها و بررسی های لازم و کافی ظرف یک ماه درباره تایید صلاحیت یا عدم پذیرش تقاضا اعلام نظر خواهد نمود و در صورت اعلام موافقت اصولی با تقاضا، موسس یا موسسان موظفند در مدت یک ماه از تاریخ اعلام نسبت به ارائه اساسنامه و تحقق شرایط مندرج در آن اقدام نماید.( ماده ۸)
وفق ماده ۱۰ ، اساسنامه مرکز فرهنگی باید واجد این نکات باشد:
- ذکر اهداف فرهنگی و مصادیق فعالیت ها و انطباق آن ها با شرایط مقرر
- ذکر نام و نوع فعالیت ( غیر تجاری انتفاعی یا غیر انتفاعی ) تابعیت و سرمایه و مدت فعالیت و التزامات قانونی مرکز فرهنگی
- ارکان و تشکیلات مرکز( موسس یا موسسان ، هیات مدیره و مدیر عامل یا مدیر مسئول،مجامع عمومی و نحوه تشکیل جلسات و رسمیت آن ها و نصاب مقرر برای تصمیم گیری با تعیین حدود و وظایف و اختیارات و مسئولیت های هر یک به تفکیک )
- سرمایه اولیه و منابع تامین درآمد و دارایی و وضع امور مالی و محاسباتی و نحوه تقسیم سود ( در مورد مراکز انتفاعی ) یا تخصیص درآمدها ( در مورد مراکز غیر انتفاعی ) و چگونگی تامین هزینه ها و زیان های احتمالی.
- چگونگی اداره و عضو پذیری مراکز فرهنگی در آینده
- شرایط انحلال و تعیین تکلیف اموال مرکز فرهنگی پس از انحلال
- سایر شرایط و ضوابط با توجه به ضوابط و اهداف فرهنگی و بر اساس مقررات حاکم بر موسسات غیر تجاری که با مقاصد فرهنگی و در قلمرو یک یا چند فعالیت پیش بینی شده در ماده ۱ فعالیت می کنند.
-
نکته:
۱-اساسنامه پیشنهادی متضمن موارد یاد شده در ماده ۱۰ باید در دو نسخه تنظیم و به همراه صورت جلسات پس از امضا به تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برسد.
۲- در انجمن های فرهنگی ( ادبی ، هنری ) که نوع فعالیت آن ها غیر انتفاعی است تعداد موسسان نباید از ۳ نفر کمتر باشد ولی در موسسات فرهنگی که در قلمرو یک فعالیت فرهنگی تاسیس می شود، رعایت این شرایط الزامی نیست و موسسات و مراکز فرهنگی که در قلمرو دو فعالیت موضوع این ضوابط تاسیس می شوند تعداد موسسان نباید از تعداد فعالیت های فرهنگی پیش بینی شده در اساسنامه آن ها کمتر باشد.
مراکز فرهنگی پس از تایید صلاحیت موسسات و مدیر مسئول و تصویب اساسنامه و صدور مجوز باید نسبت به ثبت آن بر طبق اساسنامه ای که به تایید هیات رسیده اقدام و نسخه ای از اساسنامه ممهور به مهر اداره کل ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری را به ذکر شماره ثبت و به دبیرخانه هیات تسلیم کنند و سازمان ثبت نیز موظف است نسبت به ثبت مراکز فرهنگی موضوع این ضوابط بر طبق اساسنامه مورد تایید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدام نماید.(ماده ۲۲)
تبصره ۱: سازمان ثبت اسناد باید از ثبت مراکز ، موسسات ، کانون ها و انجمن های فرهنگی فاقد مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خودداری نماید.
تبصره ۲: هر گاه پس از صدور مجوز در مدت ۶ ماه نسبت به ثبت مراکز فرهنگی اقدامی نشود مجوز مرکز فرهنگی بی اعتبار می شود و با این قبیل مراکز ثبت نشده به عنوان فاقد مجوز برخورد قانونی خواهد شد.
نتیجه گیری
ثبت سازمان یا انجمن فرهنگی یا مردم نهاد در ایران نیاز به دریافت مجوز های لازم و آشنایی با این مراحل دارد. موسسه راه روشن توسط کارشناسان خود نمامی این مراحل را بطور کامل انجام می دهد و تنها هزینه کمی بابت دستمزد دریافت خواهد کرد. برای مشاوره رایگان راجع به انجمن های مردم نهاد تماس بگیرید.
